Inspiratie & Copyright

Ontwerpers komen het vaak tegen dat mensen ‘geïnspireerd’ zijn door hun werk. Tussen aanhalingstekens, omdat het eigenlijk gewoon gejat is. Veel mensen weten niet of hebben niet door, dat plaatjes op Google niet voor algemeen gebruik is. Je kunt niet zomaar een pagina uit de Flow scheuren, hier een envelop mee maken, of Fisher Price poppetjes fotograferen, kaartjes van maken en vervolgens als je eigen ontwerp verkopen.

Een reactie die we vaak krijgen is: ‘Kopiëren is het ultieme compliment’. Maar snap dat dit ons werk is, wij hier onze hart en ziel in leggen en ons brood mee verdienen. In plaats van een raas partij, hier een beetje informatie:

WAT IS COPYRIGHT?
In het Nederlands heet het Auteursrecht. Dit is het recht van de maker of een eventuele rechtverkrijgende van een werk van literatuur, wetenschap of kunst om te bepalen hoe, waar en wanneer zijn werk wordt openbaar gemaakt of verveelvoudigd. Bron: wikipedia.org

Mijn eigen interpretatie: Ik besteed tijd en energie aan een ontwerp, dus is dit mijn eigendom. Ik bepaal wat ermee gebeurd en mag altijd zeggen dat iets niet ok is. Eigenlijk hetzelfde wat Wikipedia zegt, maar dan in iets simpelere taal.

WANNEER GELDT COPYRIGHT?
Altijd! Ook als het niet (duidelijk) bij of op een afbeelding staat, is het altijd iemands eigendom, dus je mag het niet zomaar voor je eigen doeleinden gebruiken (tenzij het er specifiek bij staat). Soms maakt het een beeld lelijk als je er copyright op zet, dus soms kiezen ontwerpers ervoor om het niet te doen, maar dat betekend niet dat het niet geldt!

WAT IS HET VERSCHIL TUSSEN PERSOONLIJK EN COMMERCIEEL GEBRUIK?
Persoonlijk gebruik is wanneer je het voor jezelf maakt. Bijvoorbeeld plaatjes uit een tijdschrift knippen om een envelop te versieren (die je naar een vriendin gaat sturen). Commercieel gebruik betekend dat je er (indirect) geld mee wil/gaat verdienen. Heb je een eigen bedrijf en wil je bijvoorbeeld een flyer maken. Een illustratie of foto kun je niet zomaar erop zetten, zonder toestemming van de eigenaar.

Ik laat me ook inspireren door dingen die ik om me heen zie, maar geef er altijd mijn eigen draai aan. Als ik twijfel, of het ergens op lijkt, gebruik ik het niet (of pas ik het aan). Het is helemaal prima om je door anderen te laten inspireren maar maak er altijd je eigen ding van!

Wil je graag een techniek onder de knie krijgen, dan kun je best iemand’s werk namaken. Maar zet er dan wel altijd de bron bij, van wie het hebt nagemaakt.

Er iets voor te zeggen dat eigenlijk alles al een keer gedaan is, dus eigenlijk apen we allemaal na. Maar wat je ook doet: laat je inspireren, maar kopieer niet bewust.